voorwoord en termenoverzicht

nl/foreword.md

@@ -1,25 +1,23 @@
 ---
 # SPDX-License-Identifier: CC0-1.0
 # SPDX-FileCopyrightText: 2024 Code for NL
-redirect_from:
-  - introduction
 ---
 
 # Voorwoord
 
-De *Standard for Public Code* is een set criteria die publieke organisaties ondersteunt bij het gezamenlijk ontwikkelen en onderhouden van software en beleid.
+De *Standard for Public Code* is een set criteria die publieke organisaties ondersteunt bij het samen ontwikkelen en onderhouden van software en bijbehorend beleid.
 
-Iedereen die software of beleid ontwikkelt voor een publiek doel kan deze standaard gebruiken om te werken aan hogere kwaliteit van openbare diensten die kosteneffectiever zijn, met minder risico en meer controle.
+Iedereen die software of beleid ontwikkelt voor het publieke belang kan deze standaard gebruiken om de kwaliteit van publieke diensten te verbeteren en deze kosteneffectiever te maken, met minder risico en meer controle.
 
-Dit voorwoord introduceert de term "publieke code" en legt uit waarom dit belangrijk is.
+Dit voorwoord introduceert het begrip "publieke code" en legt uit waarom dit belangrijk is.
 
 ## Definitie van publieke code
 
-Publieke code is zowel computercode (zoals software en algoritmen) als openbaar beleid dat in een publieke context wordt uitgevoerd, door mensen of machines.
+Publieke code is zowel computercode (zoals software en algoritmes) als beleid dat in een publieke context wordt uitgevoerd, door mensen of machines.
 
-Het omvat de software die is gebouwd om te functioneren met en als publieke infrastructuur, samen met de regelingen voor de productie ervan.
+Het betreft de software die is gebouwd om te functioneren op of als publieke infrastructuur, <todo>samen met de regelingen voor de productie ervan</todo>.
 
-Publieke code is expliciet anders dan reguliere software omdat het opereert onder fundamenteel andere omstandigheden en verwachtingen.
+Publieke code moet expliciet worden onderscheiden van reguliere software omdat het werkt onder fundamenteel andere omstandigheden en verwachtingen.
 
 ## Redenen voor publieke code
 
@@ -30,98 +28,98 @@ Er zijn veel redenen waarom publieke code nu relevant is.
 Software is publieke infrastructuur.
 
 In de 21e eeuw kan software worden beschouwd als vitale publieke infrastructuur.
-Het is steeds meer niet alleen de uitdrukking van bestaand beleid, maar ook de oorsprong van nieuw beleid, bijvoorbeeld waar algoritmen beslissen welke wijken extra sociale diensten of politietoezicht nodig hebben.
+Het is steeds vaker niet alleen de implementatie van bestaand beleid, maar ook de aanleiding voor nieuw beleid, bijvoorbeeld als algoritmes beslissen welke wijken extra sociale diensten of politietoezicht nodig hebben.
 
-Softwaremechanica, algoritmen en gegevensverzameling zijn sleutelonderdelen geworden in de uitvoering van openbaar beleid.
+De werking van software, algoritmes en gegevensverzameling zijn kernaspecten geworden in de uitvoering van beleid.
 Computercode voert nu beleid uit dat via democratische procedures is vastgelegd in wettelijke code.
-Beide vormen van code stellen voorwaarden voor het functioneren van de samenleving volgens democratisch vastgestelde publieke waarden, de ene uitgevoerd door mensen, de andere door machines.
-Met andere woorden, softwarecode begint steeds meer gelijk te staan aan wettelijke code.
+Beide vormen van code vormen de structuur die ervoor zorgt dat de samenleving volgens democratisch bepaalde publieke waarden functioneert; de ene code wordt uitgevoerd door mensen, de andere door machines.
+Met andere woorden: softwarecode begint steeds meer te lijken op wetgeving.
 
-Software moet daarom onderworpen zijn aan de principes van democratisch bestuur.
+En daarom moet software aan dezelfde principes van democratisch bestuur onderhevig zijn.
 
 ### Traditionele openbare softwareaanbesteding
 
-Huidige methoden voor de productie van openbare software hebben de levering van openbare diensten niet goed gediend.
+De manier waarop we momenteel publieke software ontwikkelen heeft de publieke dienstverlening niet optimaal bediend.
 
-In het afgelopen decennium zijn publieke organisaties die complete softwareoplossingen hebben aangeschaft, soms verrast om te ontdekken dat ze:
+Publieke organisaties die complete softwareoplossingen inkochten worden nog wel eens verrast door zaken als:
 
-* hun software niet kunnen aanpassen aan veranderend beleid of gebruik kunnen maken van nieuwe technologie
-* geen toegang hebben tot hun gegevens omdat deze zijn opgesloten in propriëtaire systemen
-* gevraagd worden om steeds hogere licentiekosten te betalen
+* hun software kan niet worden aangepast aan veranderend beleid en nieuwe technologie kan niet worden ingezet
+* er is geen toegang meer tot hun gegevens omdat deze zijn opgesloten in propriëtaire systemen
+* er worden steeds hogere licentiekosten gevraagd
 
 ### Technologische soevereiniteit en democratische verantwoording
 
-Publieke instellingen, ambtenaren en inwoners verdienen beter.
+Publieke organisaties, ambtenaren en inwoners verdienen beter.
 
-Wij geloven dat de software die onze samenleving aanstuurt niet langer een black box kan zijn, gecontroleerd door externe bedrijven die de onderliggende logica waarop hun software werkt, verborgen houden in propriëtaire codebases.
+Wij geloven dat de software die onze samenleving aanstuurt niet langer een black box mag zijn die gecontroleerd wordt door externe bedrijven die de onderliggende logica waarop hun software werkt verborgen houden in propriëtaire codebases.
 In plaats daarvan hebben overheden en de mensen die zij dienen technologische soevereiniteit nodig.
-Dit stelt hen in staat om de werking van publieke software te bepalen en te controleren, net zoals zij in staat zijn om beleid vast te stellen en te controleren dat wettelijk is vastgelegd in wetten.
-Burgers en actoren uit het maatschappelijk middenveld hebben deze software nodig om transparant en verantwoordelijk te zijn.
+Op die manier kunnen ze de werking van publieke software bepalen en controleren, zoals ze dat ook doen met wetgeving.
+Het is belangrijk voor burgers en maatschappelijk middenveld dat software transparant is en dat er verantwoording over wordt afgelegd.
 
-Het ontwerp van software als essentiële civiele infrastructuur moet de digitale rechten van burgers respecteren.
+Het ontwerp van software als essentiële maatschappelijke infrastructuur moet de digitale rechten van burgers respecteren.
 
 ### Het ontwerpen van echt publieke software
 
-Publieke code vormt de kern van moderne publieke instellingen, bepaalt het werk van ambtenaren en beïnvloedt het leven van bijna alle inwoners.
+Publieke code vormt de kern van moderne publieke instituties, bepaalt het werk van ambtenaren en beïnvloedt het leven van bijna alle inwoners.
 
 Publieke software moet daarom:
 
 * transparant zijn
 * verantwoordelijk zijn
 * begrijpelijk zijn voor haar belanghebbenden
 
-Het moet de waarden van de samenleving die het dient weerspiegelen, bijvoorbeeld door inclusief en niet-discriminerend te zijn.
+Het moet de waarden van de samenleving die het dient weerspiegelen, bijvoorbeeld door inclusief te zijn en niet-discriminerend.
 
 De meeste propriëtaire softwaresystemen die momenteel door publieke organisaties worden gebruikt, voldoen niet aan deze eisen.
 Publieke code wel.
 
 ### Waarden van publieke code
 
-Wij beschouwen publieke code als het hebben van deze kernwaarden:
+Wij beschouwen deze waarden als de kern van publieke code:
 
 * Inclusief
 * Bruikbaar
 * Open
 * Leesbaar
-* Verantwoordelijk
+* Verantwoord
 * Toegankelijk
 * Duurzaam
 
 ## Hoe publieke code werkt
 
-Publieke code is open source software bedoeld voor het vervullen van de essentiële rol van publieke organisaties.
-Door gebruik dragen andere administraties bij aan de software, zodat de ontwikkeling en het onderhoud ervan echt collaboratief worden.
+Publieke code is open source software bedoeld voor het vervullen van de kerntaken van publieke organisaties.
+Door gebruik dragen andere organisaties bij aan de software, zodat de ontwikkeling en het onderhoud ervan echte samenwerkingen worden.
 
-Open zijn ontsluit veel andere zaken.
+Open zijn heeft veel voordelen.
 
 Lokale verantwoordelijkheid en democratische verantwoording worden gewaarborgd wanneer een publieke organisatie hun eigen publieke code implementeert en onderhoudt.
 Door open te zijn en een bredere bijdragersbasis te hebben, is de software veiliger omdat het profiteert van vele ogen die mogelijke fouten opsporen.
-Veel bijdragers delen het onderhoudswerk om het functioneel en modern te houden, wat toekomstige technische schuld vermindert.
+Veel bijdragers delen het onderhoudswerk om het functioneel en modern te houden, wat toekomstige technische achterstand ("*technical debt") vermindert.
 De gedeelde werklast is nu en in de toekomst duurzamer.
 De openheid maakt zowel de code als de gegevens in de toekomst gemakkelijker aanpasbaar.
-De code zal gemakkelijker te herzien, opnieuw te gebruiken of met pensioen te gaan zijn.
+De code wordt makkelijker te herzien, te hergebruiken en uit te faseren.
 Dit alles resulteert in infrastructuur met een lager risico.
 
-Door het bundelen van middelen kunnen publieke administraties extra aandacht besteden aan hoe ze de software kunnen aanpassen zodat deze het beste werkt in elke lokale context, wat betere gebruikerservaringen creëert voor hun eindgebruikers (inwoners of burgers).
+Door het bundelen van middelen kunnen publieke organisaties extra aandacht besteden aan hoe ze de software kunnen aanpassen zodat deze het beste werkt in elke lokale context, wat betere gebruikerservaringen creëert voor hun eindgebruikers (inwoners of burgers).
 
 ### Economie van publieke code
 
 Publieke code biedt een beter economisch model voor publieke organisaties en commerciële bedrijven.
-Het is een alternatief voor traditionele softwareaanbesteding dat de lokale controle en economische kansen vergroot.
+Als alternatief voor traditionele softwareaanbesteding zorgt het ervoor dat de lokale controle en economische kansen worden vergroot.
 
-Ontworpen vanaf het begin om open, aanpasbaar en met gegevensportabiliteit te zijn, kan het worden ontwikkeld door intern personeel of vertrouwde leveranciers.
-Omdat de code open is, kan de publieke administratie van leverancier veranderen als dat nodig is.
-Open code vergroot de mogelijkheden voor publieke leerervaringen en controle, waardoor de publieke administratie kleinere contracten kan aanbesteden.
-Kleinere aanbestedingen zijn gemakkelijker voor lokale kleine en middelgrote ondernemingen om op in te schrijven.
-Publieke administraties kunnen hun eigen softwareaankopen gebruiken om innovatie en concurrentie in hun lokale economie te stimuleren.
+Ontworpen vanaf het begin om open en aanpasbaar te zijn en gegevensportabiliteit te ondersteunen, kan het worden ontwikkeld door intern personeel of vertrouwde leveranciers.
+Omdat de code open is, kan de publieke organisatie van leverancier veranderen als dat nodig is.
+Open code vergroot de mogelijkheden voor meekijken en daarvan leren, waardoor de publieke organisatie kleinere contracten kan aanbesteden.
+Kleinere aanbestedingen maken het gemakkelijker voor lokale kleine en middelgrote ondernemingen om zich daarop in te schrijven.
+Publieke organisaties kunnen hun eigen softwareaankopen gebruiken om innovatie en concurrentie in hun lokale economie te stimuleren.
 
 Dit kan worden gezien als een investering die leidt tot toekomstige economische groei.
 Meer leveranciers zullen nodig zijn vanwege de groeiende vraag naar technologie.
 
 ### Aanbesteden van publieke code
 
 Publieke code kan worden gebruikt en ontwikkeld door permanente interne ontwikkelteams, aannemers of uitbestede leveranciers.
-Leveranciers van publieke organisaties kunnen publieke code opnemen in hun biedingen voor contracten.
+Leveranciers van publieke organisaties kunnen publieke code opnemen in hun inschrijvingen.
 
 Om bestaande publieke code te gebruiken, moet u in uw budget en projectontwerp specificeren dat uw nieuwe oplossing die codebase zal gebruiken.
 Om een innovatieve benadering aan te moedigen bij het aanpassen van de publieke code aan uw context, kunt u de dienst of het resultaat in uw contract beschrijven.
@@ -130,18 +128,18 @@ Om een innovatieve benadering aan te moedigen bij het aanpassen van de publieke
 
 Deze standaard ondersteunt ontwikkelaars, ontwerpers, managers en beleidsmakers bij:
 
-* het ontwikkelen van hoogwaardige software en beleid voor betere openbare dienstverlening
-* het ontwikkelen van codebases die herbruikbaar zijn in verschillende contexten en gezamenlijk kunnen worden onderhouden
-* het verminderen van technische schuld en het falen van projecten
+* het ontwikkelen van hoogwaardige software en beleid voor betere publieke dienstverlening
+* het ontwikkelen van codebases die herbruikbaar zijn in verschillende contexten en in samenwerking kunnen worden onderhouden
+* het verminderen van technische achterstanden ("*technical debt*") en het falen van projecten
 * meer controle en beslissingsbevoegdheid over hun IT-systemen
 * het verbeteren van de relaties met leveranciers door een beter economisch model
 
-Potentiële gebruikers van codebases die zijn getest tegen de *Standard for Public Code* kunnen verwachten dat deze zeer herbruikbaar, gemakkelijk te onderhouden en van hoge kwaliteit zijn.
+Potentiële gebruikers van codebases die zijn getoetst aan de *Standard for Public Code* kunnen verwachten dat deze zeer herbruikbaar, gemakkelijk te onderhouden en van hoge kwaliteit zijn.
 
 De *Standard for Public Code* doet dit door:
 
 * het vaststellen van een gemeenschappelijke terminologie voor publieke code-ontwikkeling
-* het vaststellen van maatregelen om te helpen bij het ontwikkelen van hoogwaardige publieke code
+* het vaststellen van kaders om te helpen bij het ontwikkelen van hoogwaardige publieke code
 * het bieden van begeleiding bij het voldoen aan de criteria en het operationaliseren van naleving
 
 De *Standard for Public Code* is bedoeld om tijds- en technologieonafhankelijk te zijn.
@@ -156,7 +154,7 @@ De *Standard for Public Code* is bedoeld voor de mensen die publieke code creër
 
 Deze mensen werken bij:
 
-* instellingen, organisaties en administraties in de publieke sector
+* organisaties in de publieke sector
 * adviesbureaus en leveranciers van informatietechnologie en beleidsdiensten aan publieke organisaties
 
 Het is niet gericht op eindgebruikers van publieke organisaties (inwoners of burgers), journalisten of academici.
@@ -175,6 +173,3 @@ Het is niet gericht op eindgebruikers van publieke organisaties (inwoners of bur
 Deze standaard is een levend document.
 [Lees onze bijdragersgids](/CONTRIBUTING.md) om te leren hoe je het kunt verbeteren.
 
-## Contact
-
-Voor vragen en meer informatie over de Foundation for Public Code kun je ons vinden op [onze website](https://publiccode.net/), ons een e-mail sturen op [email protected], of ons bellen op +31 20 2 444 500.

nl/glossary.md

@@ -18,7 +18,7 @@ Dit kan bijvoorbeeld een document of een repository onder versiebeheer zijn.
 
 ## Continue integratie
 
-In software engineering is continue integratie (CI) de praktijk van het regelmatig of zo vaak mogelijk samenvoegen van alle werkende kopieën van ontwikkelaars naar een ontwikkelingsbranch van een codebase.
+In _software engineering_ is continue integratie (CI) de praktijk van het regelmatig of zo vaak mogelijk samenvoegen van alle werkende kopieën van ontwikkelaars naar een ontwikkelingsbranch van een codebase.
 
 ## Verschillende contexten
 
@@ -32,13 +32,11 @@ Bijvoorbeeld: de inwoners van een stad worden beschouwd als eindgebruikers van d
 
 ## Open source
 
-Open source is defined by the Open Source Initiative in their [Open Source Definition](https://opensource.org/osd-annotated).
-Open source is gedefinieerd door de Open Source Initiative in hun [Open Source Definition](https://opensource.org/osd-annotated).
+Open source is gedefinieerd door de *Open Source Initiative* in hun [Open Source Definition](https://opensource.org/osd-annotated).
 
 ## Open standaard
 
-An open standard is any standard that meets the Open Source Initiative's [Open Standard Requirements](https://opensource.org/osr).
-Een open standaard is iedere standaard die voldoet aan de [Open Standaard Vereisten](https://opensource.org/osr) van de Open Source Initiative.
+Een open standaard is iedere standaard die voldoet aan de [Open Standard Requirements](https://opensource.org/osr) vereisten van de *Open Source Initiative*.
 
 ## Beleid
 
@@ -52,13 +50,13 @@ Publieke beleidsvorming is het proces waarbij overheden hun politieke visie omze
 Op nationaal niveau zijn beleid en wetgeving (de wet) meestal gescheiden.
 Dit onderscheid is vaak vager in de lokale overheid.
 
-In de Standard for Public Code verwijst het woord 'beleid' naar beleid dat is gemaakt en aangenomen door publieke organisaties zoals overheden en gemeenten.
+In de *Standard for Public Code* verwijst het woord 'beleid' naar beleid dat is gemaakt en aangenomen door publieke organisaties zoals overheden en gemeenten.
 
 ## Publieke code
 
 Publieke code (_public code_) is open source software die is ontwikkeld door publieke organisaties, in combinatie met het beleid en de documentatie nodig voor samenwerking en hergebruik.
 
-Publieke code is zowel computerbroncode (zoals software en algoritmen) als publiek beleid dat wordt uitgevoerd in een publieke context, door mensen of machines.
+Publieke code is zowel computerbroncode (zoals software en algoritmes) als beleid dat wordt uitgevoerd in een publieke context, door mensen of machines.
 
 Publieke code dient het publieke belang, is open, leesbaar, verantwoord, toegankelijk en duurzaam.
 

nl/index.md

@@ -7,7 +7,7 @@
 
 De *Standard for Public Code* is een set criteria die publieke organisaties ondersteunt bij het samen ontwikkelen en onderhouden van software en bijbehorend beleid.
 
-De *Standard for Public Code* is een leidraad voor publieke organisaties die succesvol willen samenwerken aan open source-oplossingen met soortgelijke organisaties elders. Het bevat adviezen voor beleidsmakers, overheidsmanagers, ontwikkelaars en leveranciers. De *Standard for Public Code* ondersteunt het gezamenlijk ontwikkelen van codebases die bruikbaar, open, leesbaar, verantwoord, toegankelijk en duurzaam zijn. Het is bedoeld om toepasbaar te zijn op codebases voor alle overheidsniveaus - van supranationaal tot gemeentelijk.
+De *Standard for Public Code* is een leidraad voor publieke organisaties die succesvol willen samenwerken aan open source-oplossingen met soortgelijke organisaties elders. Het bevat adviezen voor beleidsmakers, overheidsmanagers, ontwikkelaars en leveranciers. De *Standard for Public Code* ondersteunt het in samenwerking ontwikkelen van codebases die bruikbaar, open, leesbaar, verantwoord, toegankelijk en duurzaam zijn. Het is bedoeld om toepasbaar te zijn op codebases voor alle overheidsniveaus - van supranationaal tot gemeentelijk.
 
 De *Standard for Public Code* definieert "[publieke code](glossary.html#publieke-code)" als open source software die is ontwikkeld door publieke organisaties, in cobinatie met bijbehorend beleid en de documentatie die nodig is voor samenwerking en hergebruik.