drobne poprawki, literówki itp.

radio_faq1.tex

@@ -96,7 +96,7 @@ \section{Jak wygląda przykładowa ,,łączność''?}
 \end{itemize}
 
 \section{Do czego służą karty QSL?}
-Karty QSL służą do potwierdzania łączności. Karta zwykle przypomina pocztówki, ale powinna zawierać niezbędne informacje: znaki stacji biorących udział w łączności, czas (w UTC), pasmo lub częstotliwość oraz raporty i użytą modulację. Bardzo często radioamatorzy umieszczają na kartach zdjęcia swoje, swoich miast lub anten czy innego sprzętu. Karty QSL moga być wysyłane po prostu pocztą, ale jeśli ktoś wysyła ich dużo, to rozsądniejszą opcją jest skorzystanie z "biura QSL", które takie karty przyjmuje, segreguje na kraje, a potem dopiero w pakietach wysyła, dzięki czemu cała operacja jest dużo tańsza. W Polsce takie biuro prowadzi Polski Związek Krótkofalowców\footnote{\url{https://pzk.org.pl}}. 
+Karty QSL służą do potwierdzania łączności. Karta zwykle przypomina pocztówki, ale powinna zawierać niezbędne informacje: znaki stacji biorących udział w łączności, czas (w UTC), pasmo lub częstotliwość oraz raporty i użytą modulację. Bardzo często radioamatorzy umieszczają na kartach zdjęcia swoje, swoich miast lub anten czy innego sprzętu. Karty QSL mogą być wysyłane po prostu pocztą, ale jeśli ktoś wysyła ich dużo, to rozsądniejszą opcją jest skorzystanie z ,,biura QSL", które takie karty przyjmuje, segreguje na kraje, a potem dopiero w pakietach wysyła, dzięki czemu cała operacja jest dużo tańsza. W Polsce takie biuro prowadzi Polski Związek Krótkofalowców\footnote{\url{https://pzk.org.pl}}. Aktualnie papierowe karty QSL coraz częściej zastępowane są ich elektronicznymi odpowiednikami jak LOTW\footnote{\url{https://lotw.arrl.org}} czy eQSL\footnote{\url{https://www.eqsl.cc/}}. 
 
 \section{Co to jest przemiennik?}
 Przemiennik to, najprościej mówiąc, stacja retransmisyjna - odbierająca na jednej częstotliwości i nadająca na drugiej. W paśmie 2m jest to różnica 600kHz (np. 145,600MHz odbiór, 145,000MHz nadawanie), a w paśmie 70cm - 7.6MHz. Różnica ta nazywana jest ‘shift’ lub ‘rpt offset’ i w Polsce oraz większości krajów jest ujemna, co oznacza, że powinniśmy mieć w radiu ustawioną częstotliwość wyjścia przemiennika, a nadawać na częstotliwości niższej. Aby skorzystać z przemiennika, należy go ,,otworzyć'' czyli uruchomić. Zwykle robi się to na 3 sposoby:
@@ -111,7 +111,7 @@ \section{Co to jest przemiennik?}
 Na przemiennikach mogą też działać różne usługi (np. Echolink - więcej informacji w “VHF Managers Handbook 6.12\footnote{\url{http://www.mrasz.hu/szakagak/urh/pdf/szabalyzatok/VHF\_Handbook\_V6\_12.pdf}}”)  Przemienniki używane są do komunikacji gdy bezpośrednie połączenie pomiędzy osobami nie jest możliwe. Przemienniki znajdują się zwykle na wzniesieniach, wysokich masztach itd, co znacznie zwiększa ich zasięg.
 
 \section{Co to jest Echolink i jak z niego korzystać?}
-Echolink jest to usługa, pozwalająca krótkofalowcom z całego świata łączyć się przy pomocy Internetu z przemiennikami UKFowymi na całym świecie. Wystarczy, że dany przemiennik jest podłączony do komputera z odpowiednim oprogramowaniem i dostępem do Internetu.
+Echolink jest to usługa, pozwalająca krótkofalowcom z całego świata łączyć się przy pomocy Internetu z przemiennikami UKF-owymi na całym świecie. Wystarczy, że dany przemiennik jest podłączony do komputera z odpowiednim oprogramowaniem i dostępem do Internetu.
 Aplikacje klienta EchoLink dostępne są na wszystkie systemy operacyjne, także na smartfony, co daje ciekawe możliwości w przypadku braku radia pod ręką.
 
 Istnieje także możliwość wypożyczenia od kogoś konta EchoLink, jeśli nie mamy licencji, ale tylko w celu nasłuchu, nie możemy nic nadawać. To jest dobre, jeśli chcemy posłuchać i “obyć się” z protokołem krótkofalarskim czyli tzw. „operatorką”, a w dodatku nie wymaga to posiadania innego sprzętu niż komputer.
@@ -135,17 +135,17 @@ \section{Co to jest okręg wywoławczy?}
 \section{Na czym polega łamanie znaku?}
 Łamanie znaku jest to chwilowa zmiana znaku ze względu na lokalizację stacji, lub warunki pracy. Przykładowy ”połamany” znak to: SP9KGP/m. Pracując z radia ręcznego (tzw. ręczniaka) łamiemy się przez /p, jak portable, działając z samochodu, poruszając się pojazdem mechanicznym /m, przebywając w innym okręgu, łamiemy się przez jego numer np. /8 dla ósmego okręgu. Tego typu łamanie znaku nie jest umocowanie prawnie i jest raczej umową i dobrym zwyczajem wśród radioamatorów.
 
-Przebywając w innym kraju najpierw dajemy skrót/prefiks kraju z którego nadajemy, dla Czech to bedzie OK/, dla Niemiec DL/ itp. Można oczywiście łączyć wszystko, tworząc takie kwiatki jak OK/SQ8RK/p, gdy np. jest się w Czechach i pracuje z radia ręcznego.
+Przebywając w innym kraju najpierw dajemy skrót/prefiks kraju z którego nadajemy, dla Czech to będzie OK/, dla Niemiec DL/ itp. Można oczywiście łączyć wszystko, tworząc takie kwiatki jak OK/SQ8RK/p, gdy np. jest się w Czechach i pracuje z radia ręcznego.
 Dodatkowe sufixy warte wspomnienia:
 \begin{itemize}
 \item /mm - marine mobile, kutry, łodzie i inne pojazdy wodne
 \item /am - aerial mobile, zazwyczaj awionetka, lub szybowce\end{itemize}
 
 \section{Co to są znaki okolicznościowe?}
-Formalnie chodzi o pozwolenie dodatkowe. Są to znaki nadawane na krótki okres (na przykład miesiąc) dla uczczenia jakiegoś wydarzenia lub osiągnięcia. Znak dodatkowy uzyskuje się w UKE, tak jak każdy inny znak. Pozwolenie dodatkowe funkcjonuje równolegle z podstawowym - w trakcie pracy można korzystać zarówno z pozwolenia podstawowego jak i dodatkowego.
+Formalnie chodzi o pozwolenie dodatkowe. Są to znaki nadawane na okres maksymalnie jednego roku, np. dla uczczenia jakiegoś wydarzenia lub osiągnięcia. Znak dodatkowy uzyskuje się w UKE, tak jak każdy inny znak. Pozwolenie dodatkowe funkcjonuje równolegle z podstawowym - w trakcie pracy można korzystać zarówno z pozwolenia podstawowego jak i dodatkowego. Często w ramach pozwolenia dodatkowego krótkofalowcy posiadają znak używany podczas zawodów. Istnieje również możliwość czasowej zmiany warunków pozwolenia podstawowego - np znaku wywoławczego. 
 
 \section{Czy mogę nadawać z mocą ,,ile fabryka dała''?}
-Powinno się nadawać maksymalnie z mocą, podaną na pozwoleniu. Przy większych mocach nie ma większego zysku, wiec nawet nie ma sensu marnować prądu na to, żeby wytracał się na antenie ;) Lepiej zrobić dobrą antenę niż sugerować się mocą nadajnika.
+Powinno się nadawać maksymalnie z mocą, która wystarcza do przeprowadzenia łączności, ale nie większą niż tą podaną w pozwoleniu. Przy większych mocach nie ma większego zysku, wiec nawet nie ma sensu marnować prądu na to, żeby wytracał się na antenie ;) Lepiej zrobić dobrą antenę niż sugerować się mocą nadajnika.
 Łączność należy utrzymywać przy minimalnej mocy niezbędnej do komfortowej pracy. 
 
 \section{Co to jest SWR i dlaczego warto zwracać nie niego uwagę?}
@@ -231,7 +231,7 @@ \section{Czy mogę używać radia bez pozwolenia?}
 
 \section{Czym różnią się pasma amatorskie od PMR, CB i innych ogólnodostępnych?}
 Radioamatorzy mogą nadawać z dużo mocniejszego sprzętu, zwykle mają znacznie lepsze anteny, mają do dyspozycji wycinki częstotliwości w praktycznie każdym fragmencie pasma.
-Od doboru pasma zależy m.in. możliwy i oczekiwany zasięg naszej komunikacji. Pasma PMR i CB to pasma jedynie z ograniczeniem klasy (w tym mocy i generalnie parametrów) sprzętu. Praktycznie nie działają tam zasady radiooperatorskie, często można też doświadczyć dużo niższego poziomu prowadzonych rozmów czy braku wzajemnego szacunku między operatorami. Zaletą pasm ogólnodostepnych jest głównie brak konieczności posiadania pozwolenia radiowego na korzystanie z nich.
+Od doboru pasma zależy m.in. możliwy i oczekiwany zasięg naszej komunikacji. Pasma PMR i CB to pasma jedynie z ograniczeniem klasy (w tym mocy i generalnie parametrów) sprzętu. Praktycznie nie działają tam zasady radiooperatorskie, często można też doświadczyć dużo niższego poziomu prowadzonych rozmów czy braku wzajemnego szacunku między operatorami. Zaletą pasm ogólnodostępnych jest głównie brak konieczności posiadania pozwolenia radiowego na korzystanie z nich.
 
 \section{Co to jest klub radioamatorski?}
 Klub krótkofalarski, jest to jak nazwa wskazuje, organizacja skupiająca krótkofalowców ;) Są to stacje, gdzie operatorem może być każdy (oczywiście pod nadzorem operatora klubowego). Kluby często posiadają specjalistyczny sprzęt pomiarowy, wyczynowe anteny, czy bardziej zaawansowane radia. Klubowicze często pomagają sobie wzajemnie m.in. przy budowanie nadajników, anten, przy regulacji sprzętu, wykonują wzajemne łączności,…
@@ -289,22 +289,22 @@ \section{Co to jest AM, FM, CW, SSB, USB, LSB,…?}
 \item CW to przerywanie fali nośnej, którym nadaje się alfabet Morse'a. \end{itemize}
 
 \section{Jak to jest z telegrafią?}
-Jest to najstarsza emisja. Polega ona na załączaniu i wyłączaniu fali nośnej w takt sygnałów alfabetu Morse'a. Jeszcze dwadzieścia lat temu była wymagana na egzaminie, by móc nadawać na falach krótkich. Obecnie nie jest wymagana, ale mimo to sporo radioamatorów się jej uczy. Jest sprawna energetycznie, nadajnik może być bardzo prosty, ale wymaga umiejętności operatora. Trzeba umieć odbierać sygnały telegraficzne, by sprawnie posługiwać się tą emisją. Proces nauki jest dość żmudny, ale doświadczenia kolegów z grupy titawa.pl pokazują, że nowoczesne metody nauki są skuteczne. Istnieją programowe dekodery telegrafii, ale ich sprawność jest ograniczona, popełniają dość dużo błędów. Człowiek nadal jest lepszy. Wprawni telegrafiści mogą rozmawiać tak samo, jak na fonii, tylko trochę wolniej. Doświadczenia kolegów pokazują, że przy dobrej motywacji i chęci, telegrafii mozna sie nauczyć w trzy-cztery miesiące codziennych ćwiczeń i po takiej nauce z powodzeniem startować w zawodach amatorskich.
+Jest to najstarsza emisja. Polega ona na załączaniu i wyłączaniu fali nośnej w takt sygnałów alfabetu Morse'a. Jeszcze dwadzieścia lat temu była wymagana na egzaminie, by móc nadawać na falach krótkich. Obecnie nie jest wymagana, ale mimo to sporo radioamatorów się jej uczy. Jest sprawna energetycznie, nadajnik może być bardzo prosty, ale wymaga umiejętności operatora. Trzeba umieć odbierać sygnały telegraficzne, by sprawnie posługiwać się tą emisją. Proces nauki jest dość żmudny, ale doświadczenia kolegów z grupy Titawa\footnote{\url{http://titawa.pl}} pokazują, że nowoczesne metody nauki są skuteczne. Istnieją programowe dekodery telegrafii, ale ich sprawność jest ograniczona, popełniają dość dużo błędów. Człowiek nadal jest lepszy. Wprawni telegrafiści mogą rozmawiać tak samo, jak na fonii, tylko trochę wolniej. Doświadczenia kolegów pokazują, że przy dobrej motywacji i chęci, telegrafii można się nauczyć w trzy-cztery miesiące codziennych ćwiczeń i po takiej nauce z powodzeniem startować w zawodach amatorskich.
 
 \section{Na czym polegają zawody?}
-Zawody radiowe najczęściej polegają na tym, aby zawodnicy nawiązali jak najwięcej łączności, najlepiej na jak największej odległości. Podczas zawodów na falach krótkich najczęściej osobno są przynawane punkty za stacje lokalne, czyli z tego samego kontynentu a większa liczba punktów jest przyznawana za stacje DX, czyli znajdujące się na innym kontynencie. Podczas zawodów UKF bardzo czesto liczy sie każdy kilometr łączności. Regulaminy zawodów czasami zawierają ciekawe zapisy utrudniające pracę, które powodują, że zawody są ciekawsze.
+Zawody radiowe najczęściej polegają na tym, aby zawodnicy nawiązali jak najwięcej łączności, najlepiej na jak największej odległości. Podczas zawodów na falach krótkich najczęściej osobno są przyznawane punkty za stacje lokalne, czyli z tego samego kontynentu a większa liczba punktów jest przyznawana za stacje DX, czyli znajdujące się na innym kontynencie. Podczas zawodów UKF bardzo często liczy się każdy kilometr łączności. Regulaminy zawodów czasami zawierają ciekawe zapisy utrudniające pracę, które powodują, że zawody są ciekawsze.
 
 \section{Co oznacza "UP 5"?}
 UP 5 oznacza, że korespondent pracuje w tzw. splicie (ang. split), czyli nadaje i słucha na różnych częstotliwościach oddalonych od siebie np. o 5kHz. Jeśli takiego korespondenta słyszymy np. na częstotliwości 14,303MHz to oznacza, że my powinniśmy nadawać na częstotliwości 14,308MHz. Split pozwala łatwiej ogarnąć dużą liczbę korespondentów. 
 
 \section{Co to są transmisje cyfrowe i jak bardzo mam się tym przejmować?}
 To zależy czy cyfrówki Cię wciągną. 
-Jest cała masa różnych rodzajów transmosji cyfrowych. Jest RTTY i PSK31 i trzeba wspomnieć że zwłaszcza PSK jest diablo skuteczna. To czego się nie zaliczy na fonii, cyfrowo wpada z niezłymi raportami. Ostatnio dużą popularnością cieszy się FT8.
+Jest cała masa różnych rodzajów transmisji cyfrowych. Jest RTTY i PSK31 i trzeba wspomnieć że zwłaszcza PSK jest diablo skuteczna. To czego się nie zaliczy na fonii, cyfrowo wpada z niezłymi raportami. Ostatnio dużą popularnością cieszy się FT8.
 Jak masz ciśnienie na zaliczanie podmiotów DXCC albo żonę która ma już dość szumu w domu, to cyfrówki są alternatywą.
 
 Jeśli chcesz zrobić Japonię, lub inny dalszy kraj małą mocą, to warto zainteresować się JT65 lub FT8 - bardzo skuteczne rozwiązania. Na KF-ie jest sporo miłośników emisji cyfrowych - jest to w sumie jedyna możliwość, jeśli interesuje kogoś pasmo 30m, a z telegrafii słabo mu idzie. Poza tym są stałe częstotliwości - 7040-7050, 14076-14090, 18100-18105, 21076-21090 i tak dalej - wszystko jest do znalezienia w bandplanie regionu 1 IARU.
 
-Trochę osobną kategorią sa emisje cyfrowe w pasmach UKF, gdzie bardzo często wykorzystuje się zmodyfikowane emicje wprost z łączności profesjonalnej jak DMR. Jest też C4FM, DSTAR czy Fusion.
+Trochę osobną kategorią sa emisje cyfrowe w pasmach UKF, gdzie bardzo często wykorzystuje się zmodyfikowane emisje wprost z łączności profesjonalnej jak DMR. Jest też C4FM, DSTAR czy Fusion.
 
 \section{Co to jest bandplan?}
 Bandplan to jest podział pasm na części, w których powinno się nadawać odpowiednią modulacją, z odpowiednią mocą, czy robiąc dalekie łączności. Jest to jasno określone przy każdym wycinku pasma. 
@@ -357,7 +357,7 @@ \section{Czy mając licencję będę mógł postawić własnego BTS-a lub wskrze
 Generalnie nie można uruchamiać typowych nadajników GSM czy stacji bazowych dla pagerów na pasmach krótkofalarskich, ale da się stworzyć analogiczne urządzenia dopasowane do zasad i częstotliwości panujących na pasmach amatorskich. Przede wszystkim należy pamiętać o konieczności identyfikacji znakiem wywoławczym oraz o tym że taka sieć/system będzie mogła być używana jedynie niekomercyjnie i tylko przez krótkofalowców. Oczywiście doświadczenie w pracy na pasmach amatorskich może później przydać się przy pracy przy komercyjnych systemach.
 
 \section{Gdzie można znaleźć więcej źródeł informacji o służbie radioamatorskiej?}
-Zapewne forum SP7PKI\footnote{\url{http://sp7pki.iq24.pl}} i strona PZK\footnote{\url{http://pzk.org.pl}}, będą dobrymi miejscami, żeby znaleźć na nie odpowiedzi. Istnieje też "radiowy" kanał w komunikatorze Telegram\footnote{\url{https://t.me/joinchat/ES5Go1S6mekod-4noc0ozA}}. Można także dobijać się do nas na kanale \#kf na irc.pirc.pl, oraz \#hackerspace-krk na irc.freenode.net, oraz na \#hamradio na tymże serwerze, lub na ircnecie. Można także osobiście wołać autorów tego dokumentu.
+Znakomitym źródłem informacji są publikacje amerykańskiego ARRL\footnote{\url{http://www.arrl.org}} z serii ,,Handbook'' Istnieje też ,,radiowy" kanał w komunikatorze Telegram\footnote{\url{https://t.me/joinchat/ES5Go1S6mekod-4noc0ozA}}. Można także osobiście wołać autorów tego dokumentu.